Endüstriyel Yay Nedir?
Makina elemanlarının tamamı “yaylanır”. Yaylanma bir malzemenin kuvvet altında kalarak elastik şekil değiştirmesi olarak tanımlanır. Bu tanıma göre bütün malzemelerde yaylanma özelliği bulunur fakat tüm malzemeler yay olarak kullanılamaz. Bunun sebebi malzemelerin elastik şekil değiştirme dayanımlarıdır. Bazı malzemeler teoride elastik şekil değiştirselerde pratikte bu asla olmaz. Bu yüzden yaylanması için malzemeyi seçerken dikkatli olmalıyız. Eğer bir malzemenin elastik şekil değiştirme özelliğinden faydalanıyorsa buna yay diyebiliriz. Elastik yaylar çok yönlü bir biçimde bir çok alanda kullanılmaktadırlar. Elastik yaylar geometrik şekillerine göre isimlendirildiği gibi yaptığı işleme göre de isimlendirilebilir. Örneğin,
Eğilme etkisinde kalan yaylar: Yayrak yaylar, kangal yaylar, spiral yaylar, disk yayları
Burulma etkisinde kalan yaylar: Çubuk yaylar, helisel yaylar
Çekme veya Basma etkisinde kalan yaylar: Çekme yayları, baskı yayları, çucuk yaylar, bilezik yaylar,
Ayrıca yaylar kullanıldıkları yerlere görede isimlendirilebilirler. Örneğin; kalem yayı, saat yayı, fren yayı, baskı balata yayı, pedal yayı, mandal yayı, asansör yayı, spor yayı gibi. Yaylar temel olarak enerji depolama elemanlarıdır. Kuvvet etkisinde kalan yay enerji depolar ve serbest kaldığında tekrar o enerjiyi boşaltır bu sayede yaylanma gerçekleşir. Titreşimi almak, eski konuma getirmek gibi görevleri bulunurlar. Yataklamada, veya kuvveti eşit dağıtmada kullanılabilmektedir. Darbe ve titreşimi almak için vinç tamponlarında, demiryolu tamponlarında, vagon tamponlarında, arabaların makasında, titreşimli eleklerde sönümleme amacıyla kullanılmaktadırlar. Yayların oldukça geniş kullanım alanları mevcuttur. Her sektörde kullanılmaktadır.